รูปแบบการพัฒนา

การพัฒนาที่อยู่อาศัยและชุมชนของคนจนในเมืองโดยการพัฒนาอย่างบูรณาการรวมทั้งการสร้างความมั่นคง และพัฒนาเป็นชุมชนน่าอยู่ มีสภาพแวดล้อมที่ดี มีความมั่นคงและสวยงามนั้น สามารถมีรูปแบบการพัฒนาทางกายภาพได้หลากหลาย ตามความเป็นไปได้ในเรื่องที่ดิน ความสามารถในการจ่าย การจัดการของชุมชนเองและการยอมรับร่วมกันในท้องถิ่นโดยให้ครอบคลุมทั้งด้านกายภาพ ที่ดิน และการพัฒนาด้านอื่น ๆ ดังนี้

1) การพัฒนาความมั่นคงด้านกายภาพ อาจเป็นไปได้หลายรูปแบบ ได้แก่

การปรับปรุงชุมชนในที่ดินเดิม [On-site Improvement]
การปรับผังชุมชนในที่ดินเดิม [Reblocking]

การแบ่งปันที่ดิน [Land-Sharing]

การก่อสร้างใหม่ทั้งชุมชน [Reconstruction]

การจัดปรับแลกที่ดินและก่อสร้างใหม่ [Land Exchange หรือ Land Readjustment]

การรื้อย้ายไปที่ดินใกล้เคียง [Relocation]

การรื้อย้ายไปที่ดินไกลจากตัวเมือง

การรื้อย้ายเพื่อสร้างชุมชนกึ่งเกษตรกรรมชานเมือง

การซื้อ/เช่า โครงการบ้านจัดสรร

2) การสร้างความมั่นคงในที่ดิน อาจดำเนินการในรูปของการทำสัญญาเช่าระยะยาวในที่เดิมหรือที่ใหม่ หรือการซื้อที่ดินในชุมชนแออัดที่มีอยู่เดิม เพื่อสร้างชุมชนใหม่

3) การพัฒนาชุมชนทางด้านเศรษฐกิจและสังคม จะต้องมีแผนการที่แสดงถึงการพัฒนาความมั่นคงของชุมชนทางด้านสังคม อาชีพ การอยู่ร่วมกัน การจัดการด้านการเงิน การจัดระบบสวัสดิการดูแลผู้ยากไร้ในชุมชน การปลอดยาเสพติดและการพัฒนาอื่น ๆ ควบคู่กับการพัฒนาทางกายภาพ